luteolin

Η λουτεολίνη είναι ένα φλαβονοειδές (3,4,5,7-τετραϋδροξυ φλαβόνη) γνωστό για τις αντιοξειδωτικές του ιδιότητες. Βρίσκεται σε φυτικά τρόφιμα, όπως σέλινο, ο μαϊντανός, το μπρόκολο, κρτεμμύδι, ρίγανη, κόκκινη πιπεριά, θυμάρι[1].  

Η λουτεολίνη εκτός από το ότι είναι ένας ισχυρός καθαριστής ελευθέρων ριζών, λειτουργεί επίσης ως αντιφλεγμονώδης και ανοσορρυθμιστικός παράγοντας, που επιδεικνύει και αντικαρκινικές ιδιότητες.

Σε μια πρόσφατη μελέτη, οι Κινέζοι ερευνητές διερεύνησαν μια άλλη βιολογική δραστηριότητα της λουτεολίνης, που μπορεί να έχει σημαντική ιατρική χρήση. Σύμφωνα με προηγούμενες μελέτες, η λουτεολίνη είναι ένας ισχυρός αντιικός παράγοντας,  που μπορεί να διαταράξει τον πολλαπλασιασμό  των ιών, ιδιαίτερα του ιού της γρίπης Α. Ωστόσο, δεν είναι γνωστά πολλά για τους μηχανισμούς που χρησιμοποιεί η λουτεολίνη για να ασκήσει αυτό το αποτέλεσμα.

Οι βιολογικές επιδράσεις της λουτεολίνης θα μπορούσαν να σχετίζονται λειτουργικά μεταξύ τους. Για παράδειγμα, η αντιφλεγμονώδης δράση μπορεί να συνδέεται με την αντικαρκινική του ιδιότητα. Η αντικαρκινική ιδιότητα της λουτεολίνης σχετίζεται με την πρόκληση απόπτωσης και την αναστολή του κυτταρικού πολλαπλασιασμού, της μετάστασης και της αγγειογένεσης. Επιπλέον, η λουτεολίνη ευαισθητοποιεί τα καρκινικά κύτταρα σε θεραπευτικά επαγόμενη κυτταροτοξικότητα μέσω της καταστολής των οδών κυτταρικής επιβίωσης όπως η 3'-κινάση της φωσφατιδυλινοσιτόλης (PI3K)/Akt, ο πυρηνικός παράγοντας κάπα Β (NF-kappaB) και ο αναστολέας της απόπτωσης με X-συνδεδεμένη πρωτεΐνη και διέγερσης οδών απόπτωσης, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που επάγουν τον καταστολέα όγκου p53.

Αυτές οι παρατηρήσεις υποδηλώνουν ότι η λουτεολίνη θα μπορούσε να είναι ένας αντικαρκινικός παράγοντας για διάφορους καρκίνους. Επιπλέον, πρόσφατες επιδημιολογικές μελέτες έχουν αποδώσει μια ιδιότητα πρόληψης του καρκίνου στη λουτεολίνη.

Η λουτεολίνη δρα ως αντικαρκινικός παράγοντας ενάντια σε διάφορους τύπους ανθρώπινων κακοηθειών όπως καρκίνους του πνεύμονα, μαστού, γλοιοβλάστωμα, προστάτη, παχέος εντέρου και παγκρέατος. Αναστέλλει επίσης την ανάπτυξη καρκίνου in vitro και in vivo με την αναστολή του πολλαπλασιασμού των καρκινικών κυττάρων, την προστασία από καρκινογόνα ερεθίσματα και την ενεργοποίηση της διακοπής του κυτταρικού κύκλου και με την πρόκληση απόπτωσης μέσω διαφορετικών οδών σηματοδότησης[2].

Η λουτεολίνη μπορεί επιπρόσθετα να αναστρέψει την επιθηλιακή-μεσεγχυματική μετάβαση (EMT) μέσω ενός μηχανισμού που περιλαμβάνει την συρρίκνωση του κυτταροσκελετού, επαγωγή της έκφρασης του επιθηλιακού βιοδείκτη E-καντχερίνη (Ε-cadherin) και με μείωση των μεσεγχυματικών βιοδεικτών N-cadherin, σαλιγκάρι (snail) και βιμεντίνη.

Επιπλέον, η λουτεολίνη αυξάνει τα επίπεδα ενδοκυτταρικών αντιδραστικών ειδών οξυγόνου (ROS) με την ενεργοποίηση της θανατηφόρας απόκρισης στο στρες του ενδοπλασματικού δικτύου και της μιτοχονδριακής δυσλειτουργίας στα κύτταρα γλοιοβλαστώματος και με την ενεργοποίηση εκφράσεων πρωτεϊνών που σχετίζονται με το στρες ER, συμπεριλαμβανομένης της φωσφορυλίωσης των  eIF2α, PERK, CHOP, ATF4 και thw διασπασμένη-κασπάσηw 12.[3].

Τα διατροφικά φλαβονοειδή λουτεολίνη και κουερσετίνη καταστέλλουν τις ιδιότητες των βλαστικών κυττάρων του καρκίνου και το μεταστατικό δυναμικό των απομονωμένων καρκινικών κυττάρων του προστάτη[4].

Έχει βρεθεί ότι οι μηχανισμοί που διέπουν την επαγόμενη από τη λουτεολίνη αναστολή της βλαστικότητας των βλαστοκυττάρων είναι ότι η καταστολή της σηματοδότησης Wnt μέσω της ανοδικής ρύθμισης του FZD6 (υποδοχέας κλάσης φριζαρισμένου 6) είναι ένας μηχανισμός που βασίζεται στην επαγόμενη από τη λουτεολίνη αναστολή της βλαστικότητας των καρκινικών βλαστοκυττάρων του προστάτη[5].

Η λουτεολίνη έχει την ικανότητα να καταπολεμά τον καρκίνο διαμορφώνοντας μονοπάτια κυτταρικής σηματοδότησης σε διάφορους τύπους καρκίνου. Οι μελέτες επιβεβαίωσαν ότι η λουτεολίνη μπορεί να αναστείλει την επιβίωση και τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων, την αγγειογένεση, την εισβολή, τη μετάσταση, τα mTOR/PI3K/Akt, STAT3, Wnt/β-κατενίνη και τη διακοπή του κυτταρικού κύκλου και να προκαλέσει απόπτωση. Περαιτέρω, επιστημονικά στοιχεία περιγράφουν ότι αυτή η ένωση παίζει ζωτικό ρόλο στην ανοδική/κάτω ρύθμιση των microRNAs (miRNAs) στη θεραπεία του καρκίνου[6].

Οι κύριες φυσικές πηγές λουτεολίνης, με βάση τη βιβλιογραφία, είναι το σέλινο, το θυμάρι, η πικραλίδα, το άνθος τριφυλλιού, το χαμομήλι, τα καρότα, οι πιπεριές, το ελαιόλαδο, η μέντα, το θυμάρι, το δεντρολίβανο, η ρίγανη και ο μαϊντανός[7, 8].