repression

Στην ψυχανάλυση ως απώθηση αναφέρεται η τάση αναστολής —συνειδητά ή ασυνείδητα— μιας εμπειρίας και της έκφρασης αρνητικών συναισθημάτων ή δυσάρεστων γνωστικών γνώσεων προκειμένου να αποτραπεί η απειλή της θετικής εικόνας του εαυτού ενός ατόμου. οι τραυματικές εμπειρίες είναι συχνά τόσο συντριπτικές που οι άνθρωποι χρησιμοποιούν αμυντικούς μηχανισμούς για να τις αντιμετωπίσουν. Ένας από αυτούς τους μηχανισμούς περιλαμβάνει την αυτόματη και ασυνείδητη καταστολή της τραυματικής μνήμης με συνέπεια οι άνθρωποι να μην θυμούνται πλέον ή να διατηρούν την επίγνωση της εμπειρίας που την προκάλεσε[1, 2, 3].

Ωστόσο, σύμφωνα με αυτή την άποψη, το καταπιεσμένο τραύμα προκαλεί φαινομενικά ένα σοβαρό ψυχικό και σωματικό κόστος[4],  που εκδηλώνεται ψυχολογικά και σωματικά σε ένα ευρύ φάσμα συμπτωμάτων (π.χ. λιποθυμία, αμνησία, αλαλία). Αυτή η ισχυρή υπόθεση του σώματος υπονοεί ότι το τραύμα μπορεί «να οργανωθεί εξ ολοκλήρου σε ένα άρρητο ή αντιληπτικό επίπεδο, χωρίς μια συνοδευτική αφήγηση για το τι συνέβη»[5].

Ο στόχος της θεραπείας είναι επομένως να καταστήσει το άρρητο - το απωθημένο - ρητό [6], ακολουθώντας τη διάσημη αρχή του Φρόυντ ότι η ψυχανάλυση στοχεύει να κάνει το ασυνείδητο συνειδητό. Έτσι, η έννοια των καταπιεσμένων αναμνήσεων περιλαμβάνει τρεις ιδέες: Οι άνθρωποι καταστέλλουν τραυματικές εμπειρίες, το απωθημένο περιεχόμενο έχει ψυχοπαθολογική δυνατότητα και η ανάκτηση τραυματικού περιεχομένου είναι απαραίτητη για την ανακούφιση των συμπτωμάτων.

Κατά τον Φρόιντ το απωθημένο υλικό, αν και ασυνείδητο είναι ακόμα παρόν και μπορεί  να επανεμφανιστεί με ανησυχητικές μορφές. Εκτός από την έλλειψη διορατικότητας και κατανόησης, η αδυναμία επεξεργασίας και συμβιβασμού με απωθημένο υλικό μπορεί να οδηγήσει σε ψυχολογικά προβλήματα όπως κακή συγκέντρωση , ευερεθιστότητα, άγχος, αϋπνία , εφιάλτες και κατάθλιψη. Πίστευε επίσης ότι δυσπροσαρμοστικά και καταστροφικά πρότυπα συμπεριφοράς, όπως ο θυμός και η επιθετικότητα, θα μπορούσαν να εμφανιστούν λόγω των υπενθυμίσεων του απωθημένου υλικού.

Στην γενετική ως απώθηση αναφέρεται η δράση  πρωτεϊνών που απενεργοποιούν ή μειώνουν την έκφραση γονιδίου, η οποία αντανακλάται από τη μειωμένη παραγωγή αγγελιαφόρου RNA από το προσβεβλημένο γονίδιο . Οι πρωτεΐνες καταστολέα λειτουργούν τυπικά μέσω της δέσμευσης και του αποκλεισμού κρίσιμων αλληλουχιών DNA στο γονίδιο, όπως ο προαγωγέας όπου ξεκινά η μεταγραφή του mRNA[6].

Στη βιοχημεία απώθηση ένας μηχανισμός ελέγχου, στον οποίο ένα μόριο πρωτεΐνης, που ονομάζεται απωθητής, εμποδίζει τη σύνθεση ενός ενζύμου δεσμεύοντας -και επομένως εμποδίζοντας τη δράση του- το δεοξυριβονουκλεϊκό οξύ που ελέγχει τη διαδικασία με την οποία συντίθεται το ένζυμο[7].