Pseudomonas aeruginosa

H Ψευδομονάδα η αεριογόνος (Pseudomonas aeruginosa) είναι ένας gram-αρνητικός βάκιλος που απαντάται ευρέως στη φύση, στο έδαφος και στο νερό. 

Ταξινομημένο ως ευκαιριακό παθογόνο, η P. Aeruginosa προκαλεί ασθένεια σπάνια σε φυσιολογικούς ξενιστές, αλλά αποτελεί κύρια αιτία μόλυνσης σε ασθενείς με υποκείμενες παθήσεις. Η αλληλουχία του γονιδιώματος πολλών στελεχών, συμπεριλαμβανομένου του πρωτότυπου εργαστηριακού στελέχους PAO1 (www.pseudomonas.com), το οποίο είναι ιδιαίτερα μεγάλο για έναν προκαρυωτικό μικροοργανισμλό, έχει προσφέρει μια κατανόηση των μεταβολικών και παθογόνων μηχανισμών που αποτελούν τη βάση της επιτυχίας αυτού του ευέλικτου παθογόνου. 

Αυτό το μεγάλο γονιδίωμα προικίζει τον οργανισμό με τεράστια γενετική ευελιξία. Η  P. Aeruginosa έχει λίγες διατροφικές απαιτήσεις και μπορεί να προσαρμοστεί σε συνθήκες που δεν είναι ανεκτές από άλλους μικροοργανισμούς. Δεν ζυμώνει τη λακτόζη ή άλλους υδατάνθρακες αλλά οξειδώνει τη γλυκόζη και την ξυλόζη. 

Οι οργανισμοί αναπτύσσονται αερόβια ή αναερόβια εάν τα νιτρικά είναι διαθέσιμα ως ανόργανος δέκτης ηλεκτρονίων, όπως συμβαίνει στους πνεύμονες ατόμων με κυστική ίνωση (CF).  Η έκφραση του γονιδίου P. aeruginosa ανταποκρίνεται στις περιβαλλοντικές συνθήκες – με διακριτά μοτίβα τυπικά περιβαλλοντικών απομονώσεων, τα οποία είναι η κινητικότητα, η συσσώρευση και η έκφραση πολλών εξωπροϊόντων.

Σε υποξείες και χρόνιες λοιμώξεις, η συσσώρευση ενδοκυτταρικών δινουκλεοτιδίων (c-di-GMP) ευνοεί έναν τρόπο ανάπτυξης βιομεμβρανών (βιοφίλμς), με το σχηματισμό ενός εξωκυτταρικού πολυσακχαρίτη μήτρα  που επιτρέπει στους οργανισμούς να αποφεύγουν τους έμφυτους μηχανισμούς κάθαρσης του ανοσοποιητικού και να παραμένουν στους ανθρώπινους αεραγωγούς. 

Ο οργανισμός παράγει φθορίζουσες σιδηροφόρες ουσίες την  πυοβερδίνη και πυοχελίνη, οι οποίες λειτουργούν για τη δέσμευση του σιδήρου, και την πυοκυανίνη , μια χρωστική ουσία με οξειδωτική δράση που δίνει στην P. aeruginosa το χαρακτηριστικό μπλε χρώμα της. Η P. aeruginosa μπορεί να αναγνωριστεί βιοχημικά ότι έχει θετική δράση για την οξειδάση της ινδοφαινόλης , θετική για κιτρικό και θετική αφυδρολάση L-αργινίνης.

Η διαφοροποίηση της  P. aeruginosa από τις ψευδομονάδες που δεν είναι aeruginosa ή από οργανισμούς όπως τα είδη Burkholderia , Stenotrophomonas maltophilia και Achromobacterspp. περιστασιακά μπορεί να απαιτήσει δοκιμές για δραστηριότητα DNAse, ανάπτυξη στους 42°C και διαφορικό μεταβολισμό υδατανθράκων ή μοριακές μεθόδους.