N-methyl-D-aspartate receptor (NMDAR)

Ο υποδοχέας Ν-μεθυλ-D-ασπαρτικού [ N-methyl-D-aspartate (NMDAR)] είναι ένας υποδοχέας γλουταμικού, που είναι ο  κύριος διεγερτικός νευροδιαβιβαστής στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Παίζει αναπόσπαστο ρόλο στη συναπτική πλαστικότητα, η οποία είναι ένας νευρωνικός μηχανισμός που πιστεύεται ότι είναι η βάση του σχηματισμού μνήμης.

Οι υποδοχείς NMDA φαίνεται επίσης να εμπλέκονται σε μια διαδικασία που ονομάζεται διεγερτική τοξικότητα. Η διεγερτική τοξικότητα μπορεί να διαδραματίσει ρόλο στην παθοφυσιολογία μιας ποικιλίας ασθενειών όπως η επιληψία ή η νόσος Alzheimer[1]

Ενώ ο παγκόσμιος πληθυσμός γερνά, ο επιπολασμός ή η εξάπλωση της άνοιας και τα σχετιζόμενα συμπεριφορικά και ψυχολογικά συμπτώματα της άνοιας  αυξάνoνται ραγδαία. 

Η άνοια σχετίζεται με επιδείνωση της γνωστικής λειτουργίας και με χειρότερη πρόγνωση. Καμία φαρμακολογική θεραπεία δεν έχει εγκριθεί ως ωφέλιμη για την άνοια  μέχρι σήμερα. 

Η δυσλειτουργία της νευροδιαβίβασης που σχετίζεται με τον υποδοχέα Ν-μεθυλ-D-ασπαρτικού [ N-methyl-D-aspartate (NMDAR)] οδηγεί σε γνωστική εξασθένηση και αλλαγές συμπεριφοράς, τα οποία είναι και τα δύο βασικά συμπτώματα της άνοιας. 

Το φάρμακο μεμαντίνη (memantine), ένας μερικός ανταγωνιστής του NMDAR, χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της μέτριας έως σοβαρής νόσου του Alzheimer [2, 3, 4].