asbestos

Ο αμίαντος είναι ισχυρό καρκινογόνο υλικό. Με την ονομασία αμίαντος περιγράφεται μια ομάδα ορυκτών που υπάρχουν σε διάφορες περιοχές του εδάφους και υπεδάφους της γης, τα οποία διαχωρίζονται σε μικροσκοπικές ίνες.

Oι ίνες του αμιάντου είναι θερμοανθεκτικές, πολύ σκληρές και πρακτικά άθραυστες. Oι ίνες του αμιάντου έχει αποδειχτεί εδώ και πολλά χρόνια ότι είναι έντονα καρκινογόνες (1976 WHO REPORT).

Οι ίνες του αμιάντου, εφόσον εισπνευστούν ή καταποθούν δεν απομακρύνονται από το ανθρώπινο σώμα και ούτε μπορεί η καρκινική διαδικασία που δημιουργούν να αναστραφεί (1976 WHO REPORT).

Η εγκατάσταση των ινών του αμιάντου στο ανθρώπινο σώμα, αλλά και στο σώμα οποιουδήποτε θηλαστικού μπορεί να ευνοήσει την ανάπτυξη κακοήθων όγκων, όπως ο καρκίνος του πνέυμονος, το μεσοθηλίωμα (Gogou et al. 2007) (κακοήθης όγκος) και άλλοι καρκίνοι μέσα σε 10-40 χρόνια. .

Σε υψηλότατο κίνδυνο πρωταρχικά βρίσκονται όσοι ασχολούνται επαγγελματικά με τον αμίαντο και εκτίθενται μακροχρονίως σ’ αυτόν. Το κάπνισμα δρα συνεργικά με τον αμίαντο πολλαπλασιάζοντας έτσι τον κίνδυνο πρόκλησης καρκίνου του πνεύμονος.

Παρά το γεγονός ότι η χρησιμοποίηση του αμιάντου έχει απαγορευτεί δια νόμου στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ελλάδα οι κίνδυνοι έκθεσης στον αμίαντο δεν έχουν περιοριστεί και απεναντίας έχουν αυξηθεί.

Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι στις πόλεις και στην ελληνική ύπαιθρο χρησιμοποιήθηκαν καπνοδόχοι από αμιαντοτσιμέντο στις εγκαταστάσεις των καλοριφέρ, καθώς και στις αμιαντοτσιμεντοσκεπές ή πολλά δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης αποτελούνται από αμιαντοτσιμεντοσωλήνες.

Οι χρησιμοποίηση αυτών των υλικών τα τελευταία 40 χρόνια και η φυσική παλαίωση και φθορά τους αναγκάζει καθημερινώς τους κατόχους των πεπαλαιωμένων αμιαντούχων υλικών να τα αντικαθιστούν με άλλα υλικά ανθεκτικότερα και μη καρκινογόνα.

Όμως για να προληφθούν οι καρκίνοι εξαιτίας του αμιάντου, θα πρέπει οι ποσότητες, στις οποίες θα εκτεθεί ο άνθρωπος να είναι μηδενικές (NIOSH-U.S., 1972).

Προς το παρόν, δεν είναι δυνατόν να υπολογιστεί, εάν υπάρχει ένα επίπεδο έκθεσης για τους ανθρώπους, κάτω από το οποίο δεν θα συνέβαινε ένας αυξημένος κίνδυνος πρόκλησης καρκίνου (1976 WHO REPORT).

Οι πληροφορίες που υπάρχουν, μέχρι σήμερα, δεν παρέχουν αποδείξεις υπάρξεως του ασφαλούς επιπέδου έκθεσης στον αμίαντο (1980 NIOSH Report U.S.).

Οι ίνες του αμιάντου δρουν καρκινογενετικά προκαλώντας μετάλλαξη σε υψηλής σημασίας γονίδια ή αυξάνοντας των αριθμό των κυττάρων που βρίσκονται σε κίνδυνο να πάθουν μετάλλαξη.

Κυτταρογενετικές και μοριακές μελέτες καρκίνων που έχουν σχέση με τον αμίαντο απέδειξαν την αδρανοποίηση ή την απώλεια πολλαπλών γονιδίων που καταστέλλουν τη δημιουργία του καρκίνου του πνεύμονος (Barrett 1994).

Οι ίνες αμιάντου μπορούν να απελευθερωθούν στον ατμοσφαιρικό αέρα από παλαιά διαβρωμένα αμιαντούχα υλικά που έχουν χρησιμοποιηθεί στην οικοδομική, όπως οι καπνοδόχοι, αμιαντοτσιμεντοσκεπές, αμιαντοτσιμεντούχα δοχεία αποθήκευσης νερού ή άλλων υλικών.

Οι ίνες αμιάντου μπορεί να απελευθερωθούν στα δίκτυα ύδρευσης του νερού, εφόσον οι σωλήνες διαβρωθούν ή διαβρωθούν οι εξωτερικές τους επιφάνειες με επακόλουθο οι ίνες αμιάντου να διέλθουν στον υδροφόρο ορίζοντα. οι ίνες του αμιάντου είναι άφθαρτες.

Συνεπώς η απελευθέρωσή τους από οποιοδήποτε αμιαντούχο υλικό ποτέ δεν θεωρείται μικρή, γιατί με την πάροδο του χρόνου αθροίζονται τα ποσά τους. Με το διασκορπισμό άχρηστων, διαβρωμένων και πεπαλαιωμένων αμιαντούχων υλικών στο ανθρώπινο περιβάλλον προστίθενται διαρκώς νέες ποσότητες ινών στον ατμοσφαιρικό αέρα.

Το να εισάγονται και να διασπείρονται καρκινογόνοι παράγοντες στο ανθρώπινο περιβάλλον αποτελεί παράβαση της βασικής αρχής της Δημόσιας Υγείας και κοινωνικής υγιεινής, που απαγορεύει μια τέτοια δραστηριότητα και πράξη. Η βασική αρχή της κοινωνικής υγιεινής επιβάλλει την πρόληψη έκθεσης σε καρκινογόνους παράγοντες, όπως π.χ. ο αμίαντος.

Βάσει λοιπόν αυτής της αρχής έχει απαγορευτεί η χρήση οποιασδήποτε μορφής προϊόντων, που περιέχουν αμίαντο σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις χώρες του Β. Ημισφαιρίου. Στις παρατιθέμενες φωτογραφίες απεικονίζεται το πρόβλημα του διασκορπισμού ινών αμιάντου από πεταμένους σωλήνες αμιαντοτσιμέντου, πεπαλαιωμένης καπνοδόχου κάποιας πολυκατοικίας της πόλεως της Κορίνθου. Οι σωλήνες αυτοί συλλέχτηκαν από τους υπαλλήλους του Δήμου Κορίνθου, χωρίς καμμία προστασία τους και κανείς δεν γνωρίζει σε ποια χωματερή τους πέταξαν.

Γίνεται αντιληπτή η ανάγκη δημιουργίας δημοτικών ή νομαρχιακών ειδικών χώρων απόρριψης και ασφαλούς ενταφιασμού των αμιαντούχων υλικών που καθημερινώς απορρίπτονται από τους ιδιοκτήτες τους.

Πεταμένοι αμιαντοτσιμεντοσωλήνες από αλλάγή καπνοδόχου, κάποιας πολυκατοικίας στην πόλη της Κορίνθου. Μετά τη φωτογράφηση των σωλήνων από τον γράφοντα και τη δημοσίευση των φωτογραφιών τους στο διαδίκτυο, οι σωλήνες εξαφανίστηκαν από αγνώστους και ουδείς γνωρίζει, αν πετάχτηκαν σε χωματερή συνηθισμένων σκουπιδιών ή επαναχρησιμοποιήθηκαν από πολίτες που αγνούν την ισχυρή καρκινογονικότητα του αμιάντου.